مقدمه

حتما موقع انتخاب یا خرید گوشی با کلماتی مثل چیپ ست، پردازنده، رم و اصطلاحاتی از این قبیل رو به رو شده اید. این اصطلاحات، گویای مشخصات و مدل قطعات سخت افزاری گوشی های موبایل هستند. شاید فکر کنید مهم ترین مشخصه هایی که در خرید گوشی باید به آن دقت کنید، دوربین یا باتری یا میزان حافظه و رم هستند. ولی در درجه اول، مهم ترین مشخصه در خرید گوشی چیپ ست و پردازنده است. مشخصه هایی مثل دوربین و حافظه را باید در اولویت دوم قرار دهید. در این مقاله قصد بررسی و معرفی چند چیپ ست پر طرفدار در بازار را داریم.

چیپ ست چیست؟

قبل این که بخواهیم انواع چیپ ست را بررسی کنیم، بهتر است ابتدا به تعریف چیپ ست بپردازیم تا بفهمیم چیپ ست چیست و چرا از اهمیت بالایی برخوردار است.

چیپ ست (Chipset) اصطلاحی به زبان انگلیسی، مجموعه ای از قطعات الکترونیکی در یک مدار مجتمع است که وظیفه مدیریت جریان داده ها بین پردازنده، حافظه و قسمت های جانبی یک دستگاه را به عهده دارد و خود از تعدادی ریز پردازنده تشکیل شده است. مابقی قطعات مثل پردازنده، حافظه و قطعات دیگر به طور مستقیم با چیپ ست متصل و در ارتباط هستند. از آنجایی که چیپ ست نقش انتقال داده بین پردازنده اصلی و دیگر قطعات سخت افزار را به عهده دارد، مهم ترین بخش یک دستگاه الکترونیکی همچون موبایل به حساب می آید.

معرفی چند چیپ ست پر فروش در بازار

چیپ ست ها دارای معماری و تکنولوژی ساخت و عملکرد متفاوتی هستند. از پر طرفدار ترین معماری ها میتوانیم به معماری ARM و X86 اشاره کنیم که توسط شرکت های بزرگ و در چیپ ست های پر فروش بازار جهانی در حال استفاده است.

در اینجا چند مدل پر طرفدار در چیپ ست ها را مورد بررسی قرار می دهیم

چیپ ست های اسنپ دراگون کوالکام

کوالکام، کمپانی امریکایی است و از معروف ترین ها در صنعت موبایل به شمار میرود. چیپست‌های Snapdragon همواره از رقبای خود یک سر و گردن بالاتر بودند. برای مثال در سال ۲۰۰۷ که کوالکام اولین مدل اسنپ‌ دراگون را با تک هسته یک گیگاهرتزی معرفی کرد، سایر چیپست‌ها اغلب دارای پردازنده‌های ۵۰۰ مگاهرتزی بودند. قدرت پردازشی خوب این محصولات در کنار تطابق ‌پذیری این محصولات با اکثر دستگاه‌ها با سیستم عامل‌های مختلف از دلایل موفقیت اسنپ ‌دراگون می‌باشند. اسنپ دراگون ها با شماره های ۲۰۰، ۴۰۰، ۶۰۰ و ۸۰۰ و … دسته بندی می شوند. هر نسل شامل چند مدل مختلف است. مثلا نسل ۸۰۰ شامل مدل های ۸۰۱، ۸۰۵، ۸۰۸ و … است. در ادامه چند مدل معروف و موفق از اسنپ دراگون کوالکام را بررسی می کنیم.

چیپست	فناوری	معماری	تعداد هسته ها	مشخصات CPU	GPU	مشخصات رم
اسنپ‌دراگون ۲۱۰	۲۸nm LP	ARMv7	۴	Cortex-A7 1.1GHz	Adreno 304	LPDDR2/LPDDR3533MHz
اسنپ‌دراگون ۴۰۰	۲۸nm LP	ARMv7	۴	Cortex-A7 1.2GHz	Adreno 305	LPDDR2/LPDDR3
اسنپ‌دراگون ۴۱۰	۲۸nm LP	ARMv8	۴	Cortex-A53 1.2GHz	Adreno 306	LPDDR2/LPDDR3533MHz(4.2GB/s)
اسنپ‌دراگون ۶۱۵	۲۸nm LP	ARMv8	۴+۴	۴Cortex-A53 1.7GHz4Cortex-A53 1.0GHz	Adreno 405	LPDDR3800MHz(6.4GB/s)
اسنپ‌دراگون ۶۱۷	۲۸nm	ARMv8	۸	Cortex-A53 1.5GHz	Adreno 405	LPDDR3933MHz
اسنپ‌دراگون ۸۰۸	۲۰nm HPm	ARMv8-A	۲+۴	۴Cortex-A53 1.44GHz2Cortex-A57 2GHz	Adreno 418	LPDDR3933MHz(14GB/s)
اسنپ‌دراگون ۸۱۰	۲۰nm HPm	ARMv8-A	۴+۴	۴Cortex-A57 2.0GHz4Cortex-A53 1.55GHz	Adreno 430	LPDDR41600MHz(25.6GB/s)

اما آخرین و به روز ترین تراشه در این فهرست جذاب تراشه‌ ی اسنپ ‌دراگون ۸۵۵ است که این بار با فناوری ساخت پر سر و صدای ۷ نانومتری شرکت تایوانی TSMC تولید شده و آمده است تا بار دیگر مرزهای پردازش گوشی‌های هوشمند اندرویدی را جابه‌جا کند. هشت هسته‌ ی قدرتمند ‏ Kyro 485 شامل یک هسته با فرکانس ۲.۸۴ گیگاهرتز، ۳ هسته با فرکانس ۲.۴۲ گیگاهرتز و بالاخره ۴ هسته با فرکانس کاری ۱.۸ در این تراشه گنجانده شده است. پردازنده‌ی گرافیکی آدرنو ۶۴۰ با ادعای ۲۰ درصد خروجی تصویر سریع‌ تر و سطح عملکردی بهتر به ازای هر وات توان مصرفی و با پشتیبانی از ولکان ۱.۱ پردازنده‌ی اصلی را همراهی می‌ کند. در تراشه اسنپ ‌دراگون ۸۵۵ از همان پیکربندی حافظه‌ ی نسل قبل استفاده شده و مودم X24 LTE برای برقراری ارتباط با شبکه‌های ۴G یا مودم X50 5G برای ارتباط با شبکه‌های بی‌سیم ۵g، امکان دانلود محتوا با سرعت شگفت انگیز ۲ گیگابیت بر ثانیه در نمونه ی ۴G  و تا ۴.۵ گیگابیت بر ثانیه در نمونه ‏۵G  را فراهم خواهد ساخت.

چیپ ست های مدیا تک

مدیا تک نیز از دیگر کمپانی های برتر درساخت چیپ ست های موبایل و تبلت است. این کمپانی تایوانی متخصص تولیدات در زمینه ارتباطات بی سیم، مولتی مدیا و پردازنده است. در پایین تعدادی از چیپ ست ای پرچمدار از این کمپانی را مورد بررسی قرار می دهیم

چیپست	فناوری	معماری	تعداد هسته ها	مشخصات CPU	GPU	مشخصات رم
MT6572	۲۸nm	ARMv7	۲	Cortex-A7 1.2GHz	Mali-400 MP1500MHz	LPDDR2266MHz
MT6582	۲۸nm	ARMv7	۴	Cortex-A7 1.3GHz	Mali-400 MP2500MHz	LPDDR2/LPDDR3533MHz(4.3GB/s)
MT6595	۲۸nm HPm	ARMv7	۴+۴	۴Cortex-A17 2.2GHz4Cortex-A7 1.7GHz	PowerVR 6200600MHz	LPDDR3933MHz(14.9GB/s)
MT6795	۲۸nm HPm	ARMv8-A	۸	Cortex-A53 2.2GHz	PowerVR G6200700MHz	LPDDR3933MHz(14.9GB/s)
MT6797	۲۸nm HPm	ARMv8-A	۱۰	۲Cortex-A72 2.5GHz4Cortex-A53 2GHz4Cortex-A53 1.4GHz	Mali-T880 MP4700MHz	LPDDR3933MHz

چیپ ست های اگزینوس

چیپ ست های اگزینوس، طراحی و ساخت اختصاصی شرکت سامسونگ الکترونیکس هستند که از معماری ARM بهره برده اند. این چیپست‌ها فقط در محصولات سامسونگ و برخی از محصولات کمپانی چینی Meizu بکار گرفته می‌شوند. اکثر اگزینوس ها با شماره های تک رقمی دسته بندی می شوند و شامل نسل های ۱ تا ۹ هستند. هر نسل دارای مدل های مختلف است. برای مثال سری ۸ شامل ۸۸۹۰ ، ۸۸۹۵ و … شناخته می شود. همچنین در سال ۲۰۲۰ دو نسل ۸۰۰ و ۹۰۰ و در سال ۲۰۲۱ نسل ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ نیز معرفی شده اند. در ادامه چند مدل پر استفاده در گوشی و تبلت های سامسونگ را مورد بررسی قرار داده ایم.

چیپست	فناوری	معماری	تعداد هسته ها	مشخصات CPU	GPU	مشخصات رم
اگزینوس ۵۴۳۰	۲۰nm HMKG	ARMv7	۴+۴	Cortex-A15 1.8GHzCortex-A7 1.3GHz	Mali T628 MP6600MHz	LPDDR3e/DDR31066MHz(17GB/s)
اگزینوس ۵۴۳۳	۲۰nm HMKG	ARMv8-A	۴+۴	Cortex-57 1.9GHzCortex-A53 1.3GHz	Mali T760 MP6700MHz	LPDDR3825MHz(13.2GB/s)
اگزینوس ۷۴۲۰	۱۴nm LPE	ARMv8-A	۴+۴	Cortex-A57 2.1GHzCortex-A53 1.5GHz	Mali T760 MP8772MHz	LPDDR41552MHz(24.88GB/s)
اگزینوس ۷۵۸۰	۲۸nm HKMG	ARMv8-A	۸	Cortex-A53 1.6GHz	Mali T720 MP2600MHz	LPDDR3933MHz(14.8GB/s)

اما آخرین نسل معرفی شده از اگزینوس ها شامل دو مدل ۱۰۸۰ و ۲۱۰۰ است که در پایین جزئیات بیشتری را ذکر کرده ایم

چیپست	فناوری	تعداد هسته ها	مشخصات CPU	GPU	مشخصات رم
اگزینوس ۱۰۸۰	۵ nm LPE (EUV)	۱ + ۳ + ۴	(2.8 GHz Cortex-A78 + 2.6 GHz Cortex-A78 + 2.0 GHz Cortex-A55)	Mali G78 MP10	LPDDR4X LPDDR5
اگزینوس ۲۱۰۰	۵ nm LPE (EUV)	۱ + ۳ + ۴	(2.91 GHz Cortex-X1 + 2.81 GHz Cortex-A78 + 2.2 GHz Cortex-A55)	Mali G78 MP14	LPDDR5 3200 MHz (51.2GB/s)

چیپ ست های اینتل اتم

اینتل اتم نام برندی برای خط تولید پردازنده‌های ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی اینتل است که با معماری x86 طراحی می‌شوند. این چیپست مصارف گوناگونی دارند و دامنه کاربرد آنها تنها شامل گوشی موبایل و تبلت نیست. چیپ ست های این کمپانی در دستگاه های اندرویدی چندان قابل قیاس با چیپ ست های اسنپ دراگون و اگزینوس نیستند و بیشتردر محصولات لنوو و ایسوس در دستگاه های ویندوزی استفاده شده اند؛ که البته عملکرد فوقالعاده ای دارند. در ادامه چند مدل را بررسی خواهیم کرد.

چیپست	فناوری	معماری	تعداد هسته ها	مشخصات CPU	GPU	مشخصات رم
اینتل اتم Z2520	۳۲nm HMKG	x86	۲	Saltwell 1.2GHz	PowerVR SGX5544 MP2300MHz	LPDDR2533MHz(8.5GB/s)
اینتل اتم Z3745	۲۲nm	x86-64	۴	Silvermont 1.3GHz	(Intel Gen 7 (311778MHz	LPDDR3666MHz(17.1GB/s)
اینتل اتم Z3580	۲۲nm	x86-64	۴	Silvermont 2.33GHz	PowerVR G6430533MHz	LPDDR31600MHz(12.8GB/s)
اینتل اتم Z8700	۱۴nm	x86-64	۴	Airmont 1.6GHz	(Intel Gen 8 (200600MHz	LPDDR31600MHz(25.6GB/s)

چیپست‌های  HiSilicon Kirin           

های سیلیکون، کمپانی چینی و تحت مالکیت شرکت هواوی است. این کمپانی به عنوان بزرگترین سازنده مدار های مجتمع در چین شناخته می شود و امتیازات بالایی را در طراحی و ساخت چیپ ست به خود اختصاص داده است؛ ولی همچنان نمیتوانیم آن را رقیب مناسبی برای اسنپ دراگون و اگزینوس دانست. در ادامه تعدادی از چیپ ست های معروف این کمپانی را بررسی میکنیم.

چیپست	فناوری	معماری	تعداد هسته ها	مشخصات CPU	GPU	مشخصات رم
کیرین ۶۲۰	۲۸nm	ARMv8-A	۸	Cortex-A53 1.2GHz	Mali T450 MP4700MHz	LPDDR3(12.8GB/s)
کیرین ۹۱۰	۲۸nm HPM	ARMv7	۴	Cortex-A9 1.6GHz	Mali T450 MP4533GHz	LPDDR3(6.4GB/s)
کیرین ۹۳۰	۲۸nm HPC	ARMv8-A	۴+۴	Cortex-A53 2GHzCortex-A53 1.5GHz	Mali T628 MP4	LPDDR31600MHz(12.8GB/s)
کیرین ۹۳۵	۲۸nm HPC	ARMv8-A	۴+۴	Cortex-A53 2.2GHzCortex-A53 1.5GHz	Mali T628 MP4	LPDDR31600MHz(12.8GB/s)
کیرین ۹۵۰	۱۶nm FinFET Plus	ARMv8-A	۴+۴	Cortex-A72 2.4GHzCortex-A53 1.5GHz	Mali T880 MP6	LPDDR4(25.5GB/s)

چیپ ست های Apple Ax

کمپانی اپل برای تمامی محصولات خود از چیپ ست‌  های اختصاصی Ax استفاده می ‌کند که تمامی بخش‌ های آن مانند هسته‌ ها، واحد پردازش گرافیک، کش مموری و سایر بخش ‌های الکترونیکی توسط خود اپل طراحی و بوسیله سایر کمپانی‌ هایی مانند سامسونگ و TSMC تولید می ‌شوند. در ادامه سه مورد از طراحی های این کمپانی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

چیپست	فناوری	معماری	تعداد هسته ها	مشخصات CPU	GPU	مشخصات رم
A8	۲۰nm HKMG	ARMv8-A	۲	Typhoon 1.1 – ۱.۲GHz	PowerVR GX6450(dual-core)450MHz	LPDDR3800MHz(12.8GB/s)
A8X	۲۰nm HKMG	ARMv8-A	۳	Typhoon 1.5GHz	PowerVR GXA6850(otca-core)450MHz	LPDDR3800MHz(25.6GB/s)
A9	(۱۴nm FinFET(samsung(16nm FinFET(TSMC	ARMv8-A	۲	Twister 1.8 – ۱.۸۵GHz	PowerVR GT7600(hexa-core)	LPDDR4

نکات پایانی

در بازار ایران چیپ ست های اگزینوس و اسنپدراگون از پر طرفدار ترین ها و موفق ترین ها ذکر شده اند. در پایان لازم به ذکر است که چیپ ست ها دارای نقاط قوت و ضعف هایی می باشند و در هنگام خرید گوشی، انتخاب شما به گزینه های ارائه شده از شرکت سازنده گوشی محدود می شود. برای مثال بعضی از چیپ ست های اگزینوس در گوشی های سامسونگ، مشکل داغ شدن در فعالیت های سنگین را دارند ولی با این حال از سرعت و عملکرد بسیار بالایی برخوردارند. همچنین برای انتخاب خود بهتر است به نتایج ثبت شده در سایت های مختلف اعتماد نکنید و نظر کاربران را نیز مد نظر قرار دهید.